Bash Script Uygulamaları - 2

Bash kabuk programlamaya kaldığımız yerden devam edelim. Bu derse başlamadan önce diğer 2 dersi tamamladığınızdan emin olun. Merak edenler Kabuk Programlamaya Giriş ve Bash Script Uygulamaları -1 linklerini inceleyebilirler.

1. Kullanıcıdan TC kimli nosunu girmesini isteyin ve TC nosunun son hanesine göre;

• Eğer son hanesi 0, 1, 2 ile bitiyorsa "Maaş artışınız %10'dur" yazsın.

• Eğer son hanesi 3, 4, 5 ile bitiyorsa "Maaş artışınız %20'dir" yazsın.

• Eğer bunlardan farklı bir son haneye sahipse "Üzgünüm maaşınız aynıdır" yazsın.

Bu tür bir soru case ile rahatça çözülebilir. Script klasörü altında sayi.sh isimli bir dosya oluşturalım. İçeriğide aşağıdaki gibi olmalıdır.

Bash Script Uygulamaları - 1

Merhaba

Daha önce kabuk programlamaya giriş yapmıştık. Dileyenler buradan bakabilirler. Şimdi biraz öğrendiklerimizle neler yapabileceğimiz bakalım.

Yazdığımız scriptlerin sorunsuz bir şekilde çalışması için scriptlerin bulunduğu dizini $PATH değişkenine tanımlamamız gerekiyor.

Bunun için önce ev dizini altında " scripts "isimli bir klasör oluşturalım.

melih@localhost ~ $ pwd
/home/melih
melih@localhost ~ $ mkdir scripts

KABUK PROGRAMLAMAYA GİRİŞ

Linux ve UNIX sistemlerde yaygın kullanılan bazı kabuk(shell)lar;

•   sh (Shell , Bourne Shell): Ilk UNIX kabuğudur ve çoğu UNIX dağıtımı ile birlikte öntanımlı kabuk olarak dağıtılır.
• ksh (Korn Shell): sh uyumlu, birçok ek programlama özelliği de içeren bir kabuk.
• bash(Bourne Again Shell): Kullanım kolaylığı bakımından en çok rağbet gören bash, sh ve kshuyumluluğunu korurken, özellikle etkileşimli kullanıma yönelik (komut tamamlama, gibi) birçok yenilik de içerir.
• csh (C shell): Berkeley Üniversitesi'nde geliştirilen csh'in C diline benzer bir programlama yapısı vardır. Özellikle programcılar tarafından tercih edilir.
• tcsh: csh'ın biraz geliştirilmiş hali diyebiliriz.

Bash kabuğu güçlü programlama özellikleriyle karmaşık programların rahatça yazılmasına izin verir.

Mantıksal operatörler, döngüler , değişkenler ve modern programlama dillerinde bulunan pek çok özellik bash kabuğunda da vardır ve işleyiş tarzları da hemen hemen aynıdır.

Kabuk programlama deyince bu kabuğun programlanması değil bu kabuğa ait komutlarla, tek komutla yapılması imkansız işlerin bir dosyaya yazılmış komutlar yığınıyla yapılmaya çalışılmasıdır. Bu dosyalara ise genelde script adı verilir. Linux’teki script’leri, Windows’taki bat uzantılı dosyalar gibi düşünebiliriz.

Linux Komutları - 3

Metin dosyalarıyla işlemler

Bu kısımda Linux komutları aracılığıyla metin dosyalarını görüntülemeyi ve metin dosyalarında arama yapmayı göreceğiz.

cat

Bir metin dosyasının içeriğini komut satırında görmemizi sağlar. Örnek:

cat dosya.txt

Bu komut dosya.txt dosyasının içeriğini komut isteminde okuyabilmemizi sağlar.

more

more komutu cat ile aynı ile vazifelidir. Ancak more komutunun bir avantajı tek sayfada gösterilemeyecek olan dosyalar okunurken boşluk tuşu ile kaydırma olanağı sağlamasıdır.

head

Bir metin dosyasının ilk birkaç satırını görüntülemek için kullanılır. Örnek:

head dosya.txt

Linux Komutları - 2

Komut yönlendirme

> işareti

> işareti bir komutun sonucunu yeni oluşturulacak bir dosyaya yazmaya yarar. Örnek:

ls > dosya.txt

Bu komut aktif dizindeki dosya ve klasörleri yeni oluşturulacak dosya.txt dosyasına yazar. dosya.txt dosyası aktif klasörde oluşturulur. Başka bir örnek:

ls -lh ../Klasör > ../../dosya.txt

Bu komut da geçerlidir.

NOT: Eğer yaratılacak olan dosya isminde dosya varsa üzerine yazılır.

Linux Komutları - 1

Komut satırı

Linux'ta komutlar Uçbirim, Console veya Bash denilebilen, komut girilebilen siyah ekranda yazılır. Bu ekranı açtığınızda şuna benzer bir yazıyla karşılaşırsınız.

kullanici@bilgisayar ~ $

kullanici, komut istemini hangi kullanıcı olarak başlattığınızı belirtir. bilgisayar, hangi bilgisayarda olduğunuzu belirtir. ~, hangi klasörde olduğunuzu belirtir. (~, home dizininizi belirtir)

Linux İşletim Sistemi/Linux Nedir?

GNU/Linux aslında bir işletim sistemi değildir. GNU/Linux, Linus Torvalds adında Finlandiyalı bir bilgisayar mühendisinin 1991 yılında Helsinki Üniversitesi'nde bir öğrenci iken Intel'in yeni işlemcisi 80386'nın korumalı mod mimarisini denemek üzere geliştirmeye başladığı bir işletim sistemi çekirdeğidir. Ancak insanlara "GNU/Linux çekirdeğini kullanan bir işletim sistemi" demek zor geldiği için zamanla GNU/Linux çekirdeğini kullanan işletim sistemlerine genel olarak GNU/Linux denmeye başlanmış ve bu kullanım yerleşmiştir. Biz de Vikikitap'ta hatalı da olsa insanların kulaklarına yerleşen bu kullanımı benimsiyoruz.